Cách sử dụng vòng bi và phát hiện những hư hỏng thường gặp

Khái niệm vòng bi

• Vòng bi (Ổ bi, Ổ lăn, Bạc đạn) là các tên gọi khác của ổ lăn hay còn gọi là bearing, để phân biệt với các loại ổ trượt.

• Đây là một chi tiết máy quan trọng trong các máy, hay cơ cấu máy.

• Vòng bi có chức năng đỡ trục tâm, trục truyền và các chi tiết quay, đảm bảo chuyển động quay và đỡ tải trọng tác dụng lên các chi tiết trên.

• Vòng bi công nghiệp là một cơ cấu quan trọng được thiết kế , sản xuất theo các tiêu chuẩn hóa quốc tế. Vai trò của vòng bi trong các máy móc là giúp cho sự vận động của các bộ phận liên kết dễ dàng hơn với việc giảm các ma sát ảnh hưởng đến chuyển động.

• Để hiểu một cách đơn giản thì vòng bi quyết định máy móc, thiết bị có thể hoạt động với tốc độ cao, trọng lượng lớn một cách dễ dàng hay không? Và cũng bởi vậy mà bạn cần cẩn thận lựa chọn loại vòng bi thích hợp cũng như đơn vị uy tín.

Công dụng của vòng bi

Nhờ có những đặc điểm ưu việt nên vòng bi là chi tiết máy rất quan trọng – Vòng bi gần như được coi như trái tim của thiết bị. Vòng bi có những chức năng chính sau:

– Chịu lực, trọng tải lớn. Một vòng bi nhỏ có thể chống đỡ và chịu tác dụng về lực theo nhiều hướng khác nhau tùy theo cấu tạo của chúng cho từng môi trường làm việc chuyên biệt.

– Làm giảm ma sát. Lực ma sát gián tiếp hay tác động trực tiếp làm suy giảm nguồn lực ban đầu của máy, do vậy hiệu suất lao động giảm, không thể phù hợp với sự cạnh tranh trên thị trường về giá.

– Truyền chuyển động. Mang lại cho máy sự hoạt động liên tiếp, ổn định của chi tiết máy cũng như sự phụ thuộc trong chuỗi quy trình làm việc của máy.

– Định vị trục, giúp máy hay các chi tiết không bị rời xa vị trí hoạt động, qua đó nâng cao hiệu suất làm việc, giảm thiểu chi phí sửa chữa cho doanh nghiệp.

Với nhiều chức năng ưu việt nên vòng bi được sử dụng rất rộng rãi trong cuộc sống: từ máy móc thô sơ như: Xe đạp, xe máy​​​​ đến thiết bị hiện đại như: ô tô, tàu điện, ngành y tế, công nghiệp vũ trụ. Vòng bi xuất hiện​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​ trong tất cả các lĩnh vực của cuộc sống hiện nay.

Nguyên tắc sử dụng vòng bi đúng cách bạn cần nắm rõ

Đối với nguyên tắc sử dụng vòng bi đúng cách, điều đầu tiên bạn cần nắm rõ đó chính là sử dụng đúng và trúng chủng loại cho dòng máy của mình, bởi vì bất cứ vật gì, muốn sử dụng một cách lâu bền thì chắc chắn phải sử dụng đúng công dụng mà nhà sản xuất hướng dẫn.

Thông thường vòng bi hiện nay được phân biệt ra làm nhiều dạng vòng bi sử dụng trong môi trường tác dụng moment lực khác nhau, nhiệt độ hay kích thước cũng có thể gây ảnh hưởng đến hiệu suất sử dụng của vòng bi.

Vòng bi sẽ được sử dụng hợp lý khi nó được thiết kế để phù hợp với nhiệt độ môi trường làm việc hay chịu tác động tốt theo hứng ngoại lực tác động, và một điều cũng quan trọng không kém đó chính là độ khít của vòng, vòng phải đảm bảo vừa vặn đúng với thiết kế của máy, vòng không được quá rộng hoặc quá chật.

Một trong những nguyên tắc quan trọng của việc sử dụng vòng bi đúng cách đó chính là bạn cần phải tra dầu, mỡ hay các hoạt chất bôi trơn theo đúng chúng loại của chúng, vì với việc sử dụng sai có thể gây hại cho trong quá trình sử dụng của vòng bi.

Tất nhiên điều tất yếu, quan trọng nhất đó chính là cần trang bị kiến thức tốt về sản phẩm mà bạn đang sử dụng để có thể sử dụng vòng bi một cách hợp lý nhất. Trên thị trường còn có các hãng vòng bi cũng có chất lượng không kém như hãng vòng bi FAG, vòng bi NSK, SKF, IKO…tùy vào nhu cầu sử dụng mà có thể lựa chọn loại vòng bi phù hợp. Ngoài ra bạn cũng có thể cải tạo vòng bi để phù hợp với nhu câù cũng như thiết bi máy móc của bạn.

Vòng bi là linh kiện được ứng dụng rộng rãi và làm cơ sở của nhiều loại máy móc, mặt khác là thành phần không thể thiếu trong ngành công nghiệp nặng cũng như trong đời sống xung quanh ta hàng ngày.

Tuổi thọ cần thiết của vòng bi

Sẽ không kinh tế khi đặt tuổi thọ lâu hơn mức cần thiết và điều quan trọng là xác định tuổi thọ phù hợp theo ứng dụng và điều kiện sử dụng của máy.

ĐIỀU KIỆN SỬ DỤNG	MÁY DÙNG	THỜI GIAN SỐNG CẦN THIẾT (H)
Thời gian ngắn hoặc hoạt động không liên tục	Thiết bị gia dụng / dụng cụ điện, máy móc nông nghiệp, thiết bị nâng hàng nặng	4.000h đến 8.000h
Hoạt động an toàn không phải lúc nào cũng được sử dụng	Động cơ điện cho điều hòa không khí gia đình, máy xây dựng, băng tải, thang máy	8.000h đến 12.000h

Cách nhận biết vòng bi sắp hư hại

– Trên bề mặt có các vết lõm
– Bị tróc bề mặt kim loại
– Có hiện tượng bị nứt vỡ
– Không đủ chất bôi trơn hoặc bôi trơn không hiệu quả

Cách nhận biết vòng bi bị hư hỏng

Nếu trong quá trình vận hành, các bạn để ý thấy những cách nhận biết bạc đạn hư sau đây thì ngay lập tức hãy tìm kiếm giải pháp khắc phục, sửa chữa nhằm đảm bảo sự vận hành ổn định và hiệu quả.

Tiếng ồn lạ

Một trong những cách nhận biết bạc đạn hư là phát hiện thấy những tiếng ồn lạ phát sinh trong quá trình vận hành thiết bị, máy móc. Tiếng ồn có thể phát ra lớn từ kim loại, tiềng ồn lớn đều hoặc tiếng ồn lớn không đều.

Nhiệt độ tăng bất thường

Trong quá trình kiểm tra, bảo dưỡng vòng bi, bạc đạn hay trong lúc vận hành máy, các bạn phát hiện nhiệt độ tăng bất thường thì đó là dấu hiệu cho thấy bạc đạn đang gặp sự cố, hư hỏng.

Rung lắc mạnh

Thực tế, vòng bi, bạc đạn bình thường khi vận hành sẽ đem lại những truyền động trơn tru, êm ái, mượt mà. Nếu đột nhiên phát hiện những rung động mạnh phát ra từ vòng bi, bạc đạn hay chi tiết máy thì đây cũng là báo hiệu hư hỏng bạc đạn cần sửa chữa.

Rò rỉ hay biến màu chất bôi trơn

Cách nhận biết bạc đạn hư hỏng nữa mà ai cũng nên biết đó là việc chất bôi trơn bị rò rỉ và biến màu.